Vô sinh do nam chiếm khoảng 20% các nguyên nhân gây vô sinh, trong đó hơn 90% trường hợp là do bất thường tinh trùng. Xét nghiệm tinh dịch đồ là phương pháp đánh giá tình trạng tinh trùng để từ đó có những biện pháp can thiệp kịp thời, bảo vệ sức khỏe sinh sản cho nam giới.

Tinh dịch đồ là gì?

Xét nghiệm tinh dịch đồ là một xét nghiệm dựa trên mẫu tinh dịch nhằm để đánh giá chất lượng của tinh trùng, thông qua các chỉ số như: số lượng, khả năng di động, hình dạng,… Việc đánh giá này được thực hiện theo quy định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Giá trị tinh dịch đồ của WHO được dựa trên chỉ số của những người đàn ông có khả năng sinh sản bình thường khi vợ của họ có con trong vòng 12 tháng. Các chỉ số tinh dịch đồ chỉ có ý nghĩa phỏng đoán khả năng sinh sản của nam giới là cao hay thấp, chứ không cho phép kết luận là vô sinh hay không.

Kết quả tinh dịch đồ cùng với sức khỏe sinh sản của người vợ sẽ giúp bác sĩ quyết định phương án điều trị cho cặp vợ chồng hiếm muộn.

Xét nghiệm tinh dịch đồ là làm những gì?

Trước khi tiến hành xét nghiệm, nam giới được yêu cầu không xuất tinh trong vòng 2 đến 3 ngày. Sau đó, tinh dịch sẽ được thu thập tại phòng thí nghiệm bằng cách thủ dâm hoặc quan hệ tình dục có sử dụng bao cao su chuyên biệt. Đặc biệt, tinh dịch nên được phân tích trong vòng không quá 2 giờ.

Một số thí nghiệm sẽ yêu cầu nhiều hơn một mẫu thử, có thể do sự khác nhau về nhiệt độ phòng. Những yếu tố được quan sát trong tinh dịch là:

• Tổng lượng tinh dịch (tính theo ml).
• Tiêu chuẩn về hỗn hợp tinh dịch (độ đặc, màu sắc, độ axit).
• Nồng độ tinh dịch (số lượng tinh trùng/ml).
• Hình thái (hình dạng và cấu trúc tinh trùng, cho biết về sức khỏe tinh trùng).
• Độ vận động (% tinh trùng di chuyển về phía trước).
• Tổng số tinh trùng di động được.

Phương pháp lấy tinh dịch đồ chuẩn

Bệnh nhân sẽ được nhận một lọ đựng mẫu sạch, vô trùng sau đó sẽ lấy tinh dịch bằng cách thủ dâm, rồi cho toàn bộ lượng tinh dịch vào lọ đã đưa, không được lấy tinh dịch từ bao cao su. 

Trước khi xác định làm tinh dịch đồ, nam giới sẽ được yêu cầu không quan hệ tình dục trong ít nhất từ 3 đến 5 ngày để kết quả tinh dịch đồ được chính xác. Bởi lẽ, việc xuất tinh thường xuyên (dưới 3 ngày/lần) có thể khiến số lượng và mật độ tinh trùng thấp, hoặc quá lâu không xuất tinh (trên 5 ngày/lần) sẽ tăng số lượng tinh trùng chết và tinh trùng dị dạng. 

Nếu lấy mẫu tinh dịch tại nhà, bệnh nhân nên bảo quản mẫu tinh dịch ở nhiệt độ phòng, không để ngoài trời lạnh và mang đến phòng xét nghiệm trong vòng 1 giờ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ

Các tác nhân ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng và chất lượng tinh trùng

– Thiếu hụt testosterone, căng thẳng, stress, dinh dưỡng kém, nghiện rượu bia, thuốc lá là những nguyên nhân làm cho tinh trùng yếu, việc sản xuất tinh trùng trở nên kém đi. 

– Sau khi lấy mẫu tinh dịch, nếu để trong môi trường lạnh có thể làm chết hoặc giảm đi khả năng di động của tinh trùng và sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả xét nghiệm. 

– Khi lấy mẫu bằng cách thủ dâm sẽ xảy ra trường hợp xuất tinh không hoàn toàn, lúc này mẫu bệnh phẩm lấy được sẽ chỉ có tinh tương và có ít tinh trùng khiến việc nhận định mật độ tinh trùng sai lệch.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm tinh dịch đồ

– Xét nghiệm tinh dịch đồ nên được thực hiện ngay sau khi lấy mẫu tinh dịch trong vòng 1 giờ, tối đa là 2 giờ. Vì nếu để lâu tinh trùng có thể giảm độ di động.

– Việc đánh giá mật độ tinh trùng có thể bị ảnh hưởng khi mẫu tinh dịch có quá nhiều hồng cầu, bạch cầu hoặc tế bào khác

– Nếu mẫu tinh dịch không được bảo quản ở nhiệt độ 37 độ C sẽ ảnh hưởng đến việc đánh giá thời gian ly giải.

– Tỷ lệ sống của tinh trùng sẽ bị sai số khi hóa chất không đảm bảo

– Trang thiết bị phòng xét nghiệm không được vệ sinh, bảo dưỡng và hiệu chuẩn định kỳ

– Trước khi tiến hành phân tích nếu mẫu không được trộn đều sẽ ảnh hưởng đến kết quả đo mật độ cũng như khả năng di động của tinh trùng.

Để đặt lịch khám tại Trung tâm Y học và Giới tính Hà Nội , Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE

Địa chỉ: Số 29 Hàn Thuyên, Hai Bà Trưng, Hà Nội

Hotline: 1900 2345 29

Kênh thông tin: 

Website: Trung tâm Hiếm muộn và Y học giới tính Hà Nội

Facebook: Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVF – Bệnh viện Đa khoa Hà Nội

Youtube: Trung tâm IVF Hà Nội

Hội nhóm Facebook: Hội cha mẹ mong con – IVF Hà Nội

Hội nhóm Zalo: Săn mèo vàng – IVF Hà Nội